Theo tiến sĩ, bác sĩ Cao Thị Thu Hương, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, nôn, trớ thường xuất hiện ở trẻ khỏe mạnh ngay từ khi mới chào đời và có thể hết khi trẻ 12-14 tháng tuổi. Hiện tượng này gặp nhiều ở trẻ nhỏ dưới 6 tháng.
“Một số nơi 80% trẻ nôn trớ trong tháng đầu, có nơi nôn trớ không vượt quá 40% và kéo dài 6-7 tháng. Hầu hết báo cáo đều cho rằng nôn trớ bắt đầu giảm khi trẻ được 6-8 tháng và kết thúc trong năm đầu do đặc điểm của dạ dày hoàn thiện dần, đặc biệt là cơ thắt giữa dạ dày và thực quản”, tiến sĩ Hương cho biết.
Chuyên gia cho biết các bà mẹ đã sử dụng các biện pháp phòng, hạn chế nôn trớ theo các cách khác nhau. Tuy nhiên không phải biện pháp nào cũng mang lại hiệu quả tối ưu. Sự thành công của các biện pháp phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tình trạng nôn trớ của trẻ, cách thực hiện và sự kiên nhẫn của bà mẹ.
- Chia khẩu phần sữa ( sữa mẹ / sữa công thức ) thành nhiều bữa
Cách này đơn giản nhưng các mẹ cần lưu ý khi cho trẻ bú ít trẻ có thể chỉ nhận được sữa đầu (chủ yếu cung cấp protein) mà không nhận được sữa cuối (cung cấp nhiều lipid).
Để khắc phục điều này bà mẹ có thể vắt bớt sữa đầu (sử dụng phương pháp bảo quản để cho trẻ uống sau) để đảm bảo trẻ nhận được cả sữa đầu và sữa cuối mỗi bữa ăn của trẻ.
- Bế trẻ ở tư thế đầu cao
Đây là biện pháp nhiều mẹ biết và sử dụng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, việc bế trẻ ở tư thế đầu cao không hẳn đã tránh được việc trẻ nôn trớ do trong khi bú (kể cả bú mẹ hay bú bình) trẻ đã nuốt phải một lượng hơi vào trong dạ dày của trẻ.
Lượng không khí đã làm tăng thể tích chất lỏng và có xu hướng được đẩy lên trên dạ dày. Do đó, bên cạnh việc bế trẻ tư thế đầu cao, các mẹ mẹ cần đẩy hơi ở dạ dày của trẻ ra ngoài trước khi đặt trẻ nằm.
Cách làm: Mẹ cần bế ép bụng trẻ lên vai mình cho đến khi nghe thấy tiếng “ợ” được phát ra.
- Sử dụng thuốc chống nôn trớ
Bản chất của thuốc chống nôn trớ là giảm co bóp cơ trơn dạ dày, hạn chế nôn trớ. Thuốc chống nôn trớ không nên sử dụng quá 3 lần trong một ngày (trong khi trẻ ăn rất nhiều bữa). Do đó, các mẹ chỉ dùng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự cho trẻ uống theo lời khuyên của bạn bè, người thân không có chuyên môn để tránh những tác dụng không mong muốn.
- Chuyển chế độ từ ăn lỏng sang đặc
Một số mẹ có con dưới 6 tháng tuổi nhưng vẫn nôn trớ nên đã vội vàng chuyển sang chế độ ăn đặc hoặc bán đặc như bột/cháo. Điều này có thể giúp cho trẻ giảm được nôn trớ, tuy nhiên đối với trẻ dưới 6 tháng, bộ máy tiêu hóa của trẻ chưa phát triển, lượng men amilase trong dạ dày chưa đủ để tiêu hóa hết lượng tinh bột trong thức ăn đặc hoặc bán đặc sẽ gây ra những vấn đề tiêu hóa, thậm trí trẻ có thể bị nghẹn do thức ăn đặc hoặc bán đặc.
- Sử dụng tinh bột
Một số mẹ sử dụng bột yến mạch hay bột ngô hòa với sữa công thức dành cho trẻ nhằm hạn chế nôn trớ. Thực chất biện pháp này đã tồn tại nhiều thập kỷ qua ở các nước phương Tây.
Tuy nhiên, chúng vẫn còn một số hạn chế như lượng bột làm đặc sữa gây tắc núm vú, độ đặc của sữa làm trẻ khó nuốt đặc biệt với trẻ sơ sinh. Bên cạnh đó, lượng tinh bột cho vào một cách tùy ý có thể làm thay đổi hàm lượng dinh dưỡng của sữa đã được nghiên cứu tối ưu thậm chí hạn chế quá trình cơ thể hấp thu các vi chất dinh dưỡng.